Meeuwenlaan
Toen de familie Otlet in 1895 de badplaats Westende stichtte, kreeg hun architect de opdracht om een eerste stratenplan in dambordpatroon te ontwikkelen. De handelszaken zouden daarin gegroepeerd worden, met de Meeuwenlaan als centrale as. Een doelstelling die maar deels gelukt is.
Verbindingsweg met trafiek
De Meeuwenlaan was samen met de Badenlaan de logische weg naar zee voor de eerste generaties toeristen naar hun verblijf wandelden. De stoomtram kwam toe aan de hoek van de Badenlaan en de Westendelaan. De elektrische tram kreeg vanaf 1903 ongeveer dezelfde halte zoals dat nu het geval is.
Het belang van de Meeuwenlaan werd nog versterkt door de vestiging van het allereerste postkantoortje. Het was voor veel toeristen de onmisbare schakel bij het onderhouden van contacten met het thuisfront en een reden om naar de Meeuwenlaan te gaan.
Hausse in winkels
De grote ‘trafiek’ in de Meeuwenlaan zorgde voor een hausse van het aantal handelszaken. De allereerste vestiging van de Brusselse supermarktketen Delhaize kreeg er zijn locatie in ‘Le Home’. Dat was tevens een bijhuis van het Westend’Hôtel. Ook de eerste slagerij van de badplaats, de ‘Boucherie Westendaise’, kwam in deze straat. Er kwamen steeds meer winkels bij, gaande van een kruidenier over een dagbladhandel - met de naam ‘Librairie Westendaise’ - tot een schilderswinkel. Ook heel wat kustbazars, zoals ‘A la Corbeille, waar de toerist zowat alles kon kopen doken er op.
Bont gezelschap
Het winkeliersgilde was een bont, internationaal gezelschap. Er waren Noord-Fransen, zoals de fotograaf Gustave Marquis-Dubois. Collega-fotograaf Carl Scholtz, tevens uitbater van het pension Flora, was dan weer een Duitser. Heel wat Brusselaars ook die tijdens de zomer een filiaal aan zee hadden en het woord ‘Bruxelloise’ als een ‘garantie’ voor vermeende kwaliteit aan de naam van hun zaak toevoegden. Théophile Géryl, uitbater van de vishandel ’Poissonnerie Westendaise’, kwam echter uit Nieuwpoort. Sommige winkeliers vonden dus dat de verwijzing naar ‘Westende’ een overtuigend effect zou hebben op de consument.
Wederopbouw, andere spelers
Door totale verwoesting in de Eerste Wereldoorlog diende de volledige badplaats volledig wederopgebouwd te worden. Heel wat handelszaken werden vrij getrouw aan de vooroorlogse versie opgetrokken. Dat was het geval met ‘Le Home’ en ‘A la Corbeille’.
Eén grote wijziging toch. De vooroorlogse internationale handelaars werden vervangen door hoofdzakelijk Belgische winkeliers. Kruidenier Deputter, Auguste Counye (meubels en decoratieartikelen) en Valère Gontier met zijn kustbazar zijn bekende namen uit deze periode.
Teren en slapen
De Meeuwenlaan groeide uit tot een straat met een gevarieerd logiesaanbod. De hotels Splendid en Régina mikten op een traditioneel toeristisch publiek, terwijl de ‘Home des Invalides’ zich specifiek richtte tot de oorlogsslachtoffers die massaal uit de Eerste Wereldoorlog kwamen. Ook in de ‘Résidentie Beau Site’, waar onderaan ook de meubelzaak van Aloïs De Busschere –Van Hecke gevestigd was, werden logies aangeboden. Bij de horeca verschenen in die periode ook de eerste terrassen, een traditie die tot op heden standhoudt. Denk maar aan het café Centre.
Nog steeds handelscentrum
Tijdens de Tweede Wereldoorlog liep het winkelbestand gelukkig minder schade op. De winkeliers kregen na de Duitse bezetter de geallieerde bevrijder over de vloer. Het was voor hen even aanpassen qua taalgebruik.
De winkeliers hernamen hun zaak na de oorlog met daarbij enkele opmerkelijke nieuwkomers. Zo kwam na de oorlog Firmin Derdeyn er een viswinkel uitbaten. Niet vreemd van enige marktgevoeligheid noemde hij zijn zaak ‘Poissonnerie Ostendaise’. Het was blijkbaar in dat geval overtuigender om te refereren naar de nabije vissershaven Oostende dan naar de verre hoofdstad. Sommige winkeliers breidden hun actieradius uit. De bekendste apotheek uit die periode – Verbruggen - was tevens bouwpromotor.
We kunnen rustig stellen dat de Meeuwenlaan een jarenlange traditie van handelsactiviteiten achter de rug heeft. Je kunt het niet zo gek bedenken of het werd er ooit verkocht. Het belang van die straat als commerciële as weerspiegelt zich ook in het uitzicht van de commerciële panden. We hebben op vandaag nog enkele markante voorbeelden van handelszaken. De Meeuwenlaan vormt nu nog steeds, met de Distellaan, het handelscentrum van Westende-Bad.