Korpschef Duchi met pensioen, Frank Delva neemt over

Op 1 maart gaat Middelkerks korpschef Joos Duchi met pensioen. Zijn carrière lijkt op de recente politiegeschiedenis, gekenmerkt door de versnelde evolutie van directe ordehandhaving naar een brede maatschappelijke rol. Met 45 jaar bagage bij het leger, de rijkswacht en de politie blikt Joos terug, maar ook vooruit.

Ontvoeringen, aanslagen en een pausbezoek

Voor u korpschef in Middelkerke werd, had u wel al wat watertjes doorzwommen.

Dat kun je inderdaad wel zeggen. Na mijn studies aan de militaire en de rijkswachtschool kreeg ik in 1982 een opdracht bij de algemene rijkswachtreserve ‘openbare orde’. Dat was een eenheid die nationaal opereerde bij belangrijke incidenten. We zaten toen midden in het tijdperk van de Bende van Nijvel en de CCC. Maar ook bij het pausbezoek in 1985 nam ik een belangrijke rol op. Dat was eigenlijk te gek.

Patrick Haemers en Afrika

Kort daarna werd ik ingelijfd bij de Groep Diane, het speciale interventie eskadron. Ik was toen 25 jaar en fysiek top. Ik was er onder andere officier bij de ontvoeringen van Anthony De Clerck en Ulrika Bidegard, maar ook bij de repatriëring van Patrick Haemers uit Brazilië. In 1991 was ik tijdens de genocide in Rwanda verbindingsoffcier bij de beveiliging van onze ambassades in Zaïre, Congo-Brazzaville en Rwanda.

Dat moet een behoorlijk heftige periode geweest zijn?

Inderdaad. Na 11 jaar begon dat door te wegen. In die tijd was dat een lange termijn om bij Groep Diane te werken. Ik wilde een gezin stichten, dus werd ik in 1996 officier bij de West-Vlaamse wegpolitie. Gedaan met explosieve en gevaarlijke missies. Ik moet zeggen: het duurde toch een tijdje voor de Groep Diane uit mijn systeem was. Het ideale afkickmedicijn was de uitwerking van een beveiligingstactiek voor geldtransporten. Die werden toen met de regelmaat van de klok overvallen. Met succes, want dat verschijnsel is bijna helemaal verdwenen.

Je werd in 2001 korpschef van Middelkerke. Was dat een cultuurschok ?

Ja en neen. Tijdens mijn Groep Dianeperiode veranderde ik stilaan van operationeel agent naar manager. Ik was in 2000 net majoor geworden, kon dicht bij huis werken en een korps leiden. Als ik het toen niet deed, wanneer dan wel.

Hoe verliepen de wittebroodweken in Middelkerke?

Niet eenvoudig. In een mum van tijd moest de rijkswacht samensmelten met de gemeentepolitie. Ons korps kende toen heel wat ‘anciens’ en van de ene dag op de andere veranderde alles: de wetgeving, de graden, de radiomiddelen, de uniformen... Logisch dat dat spanningen creëerde. Maar chapeau! Nooit heeft het eigenlijke politiewerk daaronder geleden. De samensmelting was uiteindelijk toch een zegen voor het algemene politiewerk: het werd beter en professioneler. Er kwam veel meer aandacht voor het zorgaspect, respect voor de slachtoffers en correcte waarden en normen.”

Ook in het Middelkerkse korps?

“Ja, absoluut. Ik heb daar altijd een punt van gemaakt. Zelfs de combi’s moeten blinken. Pas op: als het moet, treden we hard op, maar vriendelijke, verzorgde en hulpvaardige agenten bereiken meer dan uitdagende ‘robocops’. Ik ga er prat op dat onze kleine ploeg – zonder overdrijven – een toonbeeld is van een modern en flexibel politiekorps. Dat merk je ook in de relatie met het Parket en andere korpsen. Onze reputatie is goed, ook bij onze vaste klanten (lacht). Dat is trouwens waar ik het meest trots op ben.”

U zegt “kleine ploeg”. Door de constante aanwezigheid op straat krijg je net de omgekeerde indruk.

Onze agenten zitten niet vaak binnen, neen. Maar dat brengt op. Hun aanwezigheid op straat levert een nauw contact met de bevolking op en de mogelijkheid om snel te anticiperen op problemen. En we zijn flexibel: een bepaalde situatie mag zich twee avonden voordoen, dat kan best toeval zijn. Maar is het de derde avond weer ‘blink’, dan grijpen we meteen drastisch in.

Klopt het dat de samenwerking tussen korpsen en parket gevoelig verbeterd is?

Absoluut. Vooral als het om informatiedeling gaat. Daar zijn we echt een stap verder. Criminaliteit stopt niet aan de dorpsgrens. Dankzij correcte informatie-uitwisseling pikken we bepaalde zaken sneller op. Dat is al gebleken. Ook daar moeten we de eenmaking een beetje dankbaar voor zijn.

Heeft Middelkerke een jong korps?

Ja. Er zijn geen tien agenten die mij gaan ‘overleven’. Dat is normaal. Door natuurlijke afvloeiingen is ons korps de laatste 10 jaar enorm verjongd. Dat is trouwens een nationale tendens.

Kustcriminaliteit verdwijnt

Is Middelkerke een veilige gemeente?

Door de band? Ja. Uiteraard zijn er diefstallen, inbraken en verkeersproblemen. Maar echte uitschieters zijn er niet. De opmars van drugs lijkt me wel een groot probleem, maar dat beperkt zich niet tot Middelkerke alleen. Dat is maatschappelijk.

Stijgt de overlast tijdens vakantieperiodes?

Behalve wat meer geluids- en drankoverlast, steeds minder en minder. Omdat het kusttoerisme verandert, sterft het verschijnsel van de kustcriminaliteit uit. Mensen komen hier voor kortere periodes of hebben vaker een eigendom. Die sterke concentratie valt weg en dat merk je in onze statistieken.

Middelkerke moet uitvalsbasis blijven

Ondertussen kondigt een nieuwe fusiegolf binnen de politiezones zich aan.

De burgemeester en ik zijn categoriek: Middelkerke moet een sterke uitvalsbasis blijven, anders vrezen we voor een te sterke beperking van de dienstverlening. Uiteraard beslist binnenlandse zaken over een eventuele fusie. Het is simpel: ofwel krijgt de politiezone Middelkerke gevoelig meer middelen, ofwel fusioneren we. Maar dat is voer voor de politici.

Kan camerabewaking een invloed op onze lokale ordehandhaving hebben?

Gedeeltelijk. Over het nut van verkeerscamera’s zijn veel mensen het eens. De komende jaren zullen deze technieken allicht meer gebruikt worden, bijvoorbeeld om de toegang tot de Zeedijk te helpen reguleren. Voor bewaking en beveiliging moeten er keuzes gemaakt worden.  Dit soort camera’s kunnen het subjectief veiligheidsgevoel zonder twijfel versterken. Anderzijds bedienen camera’s zichzelf niet en moet er gespecialiseerd personeel worden opgeleid. Dit alles kost (veel) geld. Ook de privacyregels mogen hierbij niet uit het oog worden verloren.

Met het huidige criminaliteitsbeeld in Middelkerke overstijgen de lasten volgens mij misschien wel de lusten. Zeker een grondige discussie waard!

Hoe ziet u de toekomst van de politie in Middelkerke?

Volgens mij blijven de huidige thema’s nog lange tijd actueel: verkeer en openbare netheid. Daarnaast ijver ik voor een sterke vinger aan de pols zodat fenomenen die niet passen in onze maatschappij of gemeente meteen aangepakt kunnen worden.

Korpschef zijn in eigen gemeente is zeldzaam

Hoe pakt u het dreigende zwarte gat van het pensioen aan?

Door het ‘to do’ lijstje van mijn echtgenote eindelijk eens aan te pakken (lacht). Dat vraagt ze me nu al jaren. Ik vrees dat ik nu geen excuses meer zal hebben. Verder lees, sport en studeer ik enorm graag.

Advies gevraagd bij gepensioneerde collega’s?

Ja eigenlijk wel, maar elk vult dat in op zijn eigen manier. Kijk, ik ben nu 60 jaar. Ik ben al 45 jaar actief op verschillende diensten van zowel federale en lokale politie. Ik leg die periode met een gerust hart naast me neer. Het was een fantastische tijd. Ik prijs me gelukkig dat ik het meegemaakt heb en dat ik in mijn eigen gemeente een belangrijke functie kon vervullen.

Frank Delva neemt fakkel over

Frank Delva (60) volgt Joos Duchi op als waarnemend korpschef .

Frank was als hoofd van de bestuurlijke eenheid in Middelkerke verantwoordelijk voor de cellen verkeer, interventie en evenementen.

“We staan voor een cruciale fase. Daarom  teken ik in nauw overleg met de burgemeester een toekomstplan voor de lokale politie in Middelkerke uit’, stelt Frank.